Aandelen en pensioenfondsen: een goede combinatie?
Vakbonden leggen recent akkoord terzijde
Het is een wetmatigheid voor beleggers. Als zelfs de a-financiële buurman ineens belegt in aandelen, wordt het tijd om uit te stappen. Kopen daarentegen is het beste na een beurscrash; op het moment dat niemand meer in aandelen gelooft. Toch is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wachten tot de bodem bereikt is, kan er in resulteren dat je de herstelboot mist en wie te snel koopt, loopt het gevaar nog een tijdje naar beneden te glijden. Het zijn uiteindelijk meestal menselijke beslissingen. En dat geldt ook voor de beslissingen van de pensioenfondsen. De Nederlandsche Bank (DNB) onderzocht het investeringsgedrag van de grote pensioenfondsen en deed uitspraak.
In het onderzoek van DNB werden de veertig grootste pensioenfondsen van ons land tegen het licht gehouden. In totaal hebben de fondsen gedurende in de hevigheid van de crisis voor 1,8 miljard euro aandelen gekocht.
Balans op de beurs
De pensioenfondsen hanteren een zogeheten strategie van
herbalancering. Zodra de koersen dalen, kopen de fondsen aandelen
in om het percentage aandelen in de portefeuille op peil te houden.
Dat principe werkt ook de andere kant op. Als de waarde van
aandelen in het totale pakket procentueel oploopt, worden ze
vanzelf weer verkocht. Vanwege de grote posities de institutionele
beleggers innemen, heeft dit een dempend effect op de
beursbewegingen. Zowel bij uitschieters omhoog als bij uitschieters
omlaag. Dit komt de financiële stabiliteit in Nederland ten
goede.
Toch uitzonderingen
Niet alle pensioenfondsen hebben op deze wijze anti-cyclisch
geïnvesteerd. Van de veertig fondsen waren er zestien die per saldo
aandelen verkocht hebben. De andere vierentwintig hebben hun
aandelenbezit uitgebreid. Een deel van de fondsen heeft juist
gehandeld. Een deel sloeg de plank mis. Per saldo is het
aandelenkapitaal van fondsen fors gestegen. Prettig wanneer er een
stijgende lijn is in de aandelenmarkt maar tegelijkertijd
risicovol. In het Wegwijs-magazine dat aanstaande vrijdag
verschijnt, wordt uitgebreid ingegaan op dit risico.
Meer geld dan voor de crisis De wederopstanding van de pensioenfondsen komt niet onverwacht. Omdat de kapitaalmarktrente gestegen is, stijgen ook de dekkingsgraden van de pensioenfondsen weer. De rekenmethode van de financiële toezichthouders staat nu ter discussie. De pensioeninstellingen beheerden in december meer geld dan voor de crisis, maar dreigden toch te moeten afstempelen op de uitkeringen. Ook het pensioenakkoord dat vorig jaar juni werd gesloten tussen de vakbonden, werkgevers en werknemers wordt nu weer ter discussie gesteld door de vakbonden.
Destijds werden de versoberingen van het pensioenstelsel gepresenteerd als bitter, maar noodzakelijk voor het voortbestaan. Inmiddels zijn de rookwolken opgetrokken en vragen de vakbonden zich af of dezelfde noodzaak nog steeds bestaat. Een gegarandeerd pensioenkapitaal wordt in het nieuwe akkoord niet meer genoemd. Onzekerheid is troef.. Minister van Sociale Zaken Henk Kamp is nog steeds met alle partijen in onderhandeling om een nieuw akkoord te kunnen presenteren.
