De vaderlandse pensioenfondsen zaten het afgelopen jaar aardig in het 'verdomhoekje'. Dom beleggingsbeleid zou hebben geleid tot een aantasting van de reserves. Vooral het ABP was de gebeten hond. Aan de beleggingsscapaciteiten van de ABP-beleggingsdeskundigen werd terecht zwaar getwijfeld. Het grootste pensioenfonds ter wereld had de afgelopen jaren vooral grote sommen pensioenpremies in aandelen en obligaties gestoken precies op momenten dat dit deze beleggingsproducten aan de rand van de afgrond stonden. De gevolgen waren bekend: vele miljarden verdwenen als sneeuw voor de zon. Bejaarden zouden worden gekort en ambtenaren moesten worden opgezadeld met fikse premieverhogingen.

De Nederlandsche Bank
De pensioenfondsen werden onder zware druk gezet door DNB om te voldoen aan de regels die DNB enkele jaren terug had opgesteld voor pensioenfondsen. Pensioenfondsen dienden vanaf dat moment minimaal 105 procent van de toekomstige aanspraken op pensioen in kas te hebben. Door een combinatie van opportunistisch beleggingsbeleid en de zwaar tegenvallende marktsituatie daalden de dekkingsgraden van sommige pensioenfondsen, waaronder ABP, echter tot waarden tussen de tachtig en negentig procent.

Nieuwe regels
Naast kritiek op de pensioenfondsen zwol echter ook de kritiek op de wijze van regelgeving door DNB aan. DNB was plotseling nieuwe regels gaan stellen. De DNB bepaalde enkele jaren geleden dat vanaf dat moment niet van een gemiddelde rente van vier procent moest worden uitgegaan, maar van de actuele rente. Die actuele rente is de laatste jaren echter gekelderd. Half augustus vorig jaar dook de rente onder de 2,5 procent. Als gevolg daarvan bleek het vermogen van veel pensioenfondsen te laag om de uitkeringen te kunnen garanderen.

Jojo-effect
Inmiddels zijn aandelen weer een stuk beter gewaardeerd dan zo'n anderhalf jaar geleden en is de rente sinds september met een vol procent gestegen. Plotseling blijken pensioenfondsen nu weer voldoende of bijna voldoende geld in kas te hebben. De normen die zijn opgenomen in herstelplannen die tussentijds op last van DNB moesten worden geschreven, zijn voor een groot deel al gehaald of ver overschreden.  Stijgt de rente nog verder en lopen aandelenkoersen ook nog wat op (een prognose die door vrijwel alle analisten op dit moment als zeer reëel wordt beschouwd) dan hebben de pensioenfondsen in no-time weer forse overschotten in vergelijking tot de door DNB gestelde basisregels.

DNB creëert zelf problemen
De regelgeving van de DNB roept daarom grote ergernis op. De regels zijn gemaakt om zekerheid voor de burger te creëren, maar vanwege allerlei maatregelen die de DNB zelf neemt, ondergraaft zij die zekerheid voor de burgers weer. Vanwege de kredietcrisis heeft de DNB namelijk grote invloed uitgeoefend op het geforceerd laag houden van de rentestanden. Die lage rentestanden zouden ten goede moeten komen aan de burger, zodat de burger weer goedkoop zou kunnen lenen om daarmee te kunnen besteden, zodat wij gezamenlijk uit de crisissfeer zouden moeten komen. De lage rente levert echter nadeel op voor de beleggingen van pensioenfondsen.

Toen de kredietcrisis uitbrak en aandelenkoersen waren gedaald tot een absoluut dieptepunt bepaalde DNB dat pensioenfondsen voorzichtiger moesten beleggen. Veel meer beleggen in rente dus en veel minder  in aandelen. Onafhankelijke beleggingsdeskundigen keken daar van op, want je kunt het best in aandelen beleggen als zij op een dieptepunt zijn. Pensioenfondsen dienden echter hun geld meer op rente te zetten, diezelfde rente die meteen daarna onder invloed van DNB sterk zou worden verlaagd. Mede als gevolg van de handelwijze van DNB raakten de pensioenfondsennog verder in de problemen.

De Nederlandsche Bank heeft een onevenredig grote invloed gehad op een groot aantal negatieve gebeurtenissen in de financiële wereld. Naast de merkwaardige regelgeving en extreme druk ter zake van de keuze van beleggingen die is opgelegd aan pensioenfondsen en de wat onsmakelijke rol die DNB speelde in de affaire rond de DSB Bank, oefent de toezichthouder nu grote druk uit op de mate van hypotheekverstrekking in Nederland. Terwijl de woningmarkt volledig 'op z'n kont' ligt, beïnvloedt DNB de hypotheekverstrekking zodanig nadelig dat van een gezonde doorstroming vrijwel geen sprake meer kan zijn. De woningmarkt raakt daardoor nog verder geblokkeerd. Het wordt tijd dat onze financiële toezichthouder haar deuren openstelt voor mensen met voldoende maatschappelijk inzicht en een bewezen deskundige marktvisie.