Amper gedwongen woningverkopen tijdens kredietcrisis in Nederland
“Meneer Rutte: Haal dat slot van de woningmarkt!”
Volgens Karel Schiffer, directeur van het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW), heeft slechts een zeer minimaal aantal huiseigenaren vorig jaar gebruik hoeven maken van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Slechts bij ruim 14 op de 10.000 woningen is bij tussentijdse verkoop een verlies ontstaan dat moest worden verhaald op het WEW. Het in het WEW aanwezige kapitaal voor dit soort verliesgevende situaties is echter zo groot, dat de afboeking van dit verlies rekenkundig amper wordt opgemerkt. Het zware slot dat op voorstel van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) door de overheid op de hypotheekmarkt is aangebracht, is daarom onzinnig en zwaar overtrokken.
Bij het WEW zijn op dit moment in totaal 920.000 garantie afgegeven op evenzoveel hypotheken. In 2009, het jaar na de kredietcrisis, het jaar waar het meest voor werd gevreesd, behoefden echter in slechts 1341 gevallen verliesdeclaraties te worden verrekend. Dit als gevolg van het feit dat huiseigenaren hun woning gedwongen met verlies hebben moeten verkopen. Het gemiddelde verlies per woning bedroeg € 26.100,-, waardoor het totaal door de WEW te betalen verlies strandde op € 35 miljoen. Dit verlies is slechts een habbekrats vergeleken met de bedragen die werden genoemd tijdens de politieke stemmingmakerij rondom dit onderwerp.
"Aantal gedwongen verkopen bescheiden"
Voor dit soort tegenvallers heeft het WEW in totaal een bedrag van € 637 miljoen in reserve. In het afgelopen jaar is vanuit de te betalen premie op nieuwe hypotheekgaranties nog een extra bedrag toegevoegd van ruim € 88 miljoen. Alleen deze toevoeging is al 2,5 maal zoveel als het gedeclareerde verlies. Volgens Schiffer mag het aantal gedwongen verkopen tegen de achtergrond van de kredietcrisis bescheiden worden genoemd, ook vanuit internationaal perspectief. "Het is belangrijk dat wij onze uitgangspunten ten aanzien van veilig en verantwoord eigen woningbezit kunnen blijven koesteren", aldus Schiffer.
Hollandse degelijkheid
Het systeem van Nationale Hypotheek Garantie dat volledig vanuit door de huiseigenaren gefinancierde garantiepremie wordt betaald, is wereldwijd uniek en getuigt van een grote mate van verantwoordelijkheidsbesef van het Nederlandse volk. Zelfs tijdens de wereldwijd grootste kredietcrisis ooit blijkt dat Nederland zoveel zekerheden heeft ingebouwd dat het garantiekapitaal van zekerheidsfondsen zoals het WEW, ondanks een aantal gedwongen verkopen, nog kan groeien.
Beknotting hypotheeksommen niet nodig
Het is dan ook "van de zotte" dat de AFM, naast alle extra zekerheden die er in Nederland al zijn, ook nog eens de hypotheeksommen beknot tot een niveau dat wij al sinds het begin van de zeventiger jaren niet meer kennen. Als gevolg van de bijna agressieve houding van de AFM durven banken - volstrekt ten onrechte, geen hoge hypotheken meer te verstrekken. Vooral starters hebben daar last van. Omdat zij sinds kort de top van een hypotheek binnen zeven jaar moeten aflossen, moeten de hypotheeksommen geforceerd met tienduizenden euro's omlaag. Door deze maatregel zijn starters zelfs niet meer in staat om de in de afgelopen twee jaar al sterk verlaagde koopsommen van starterswoningen (- 11%) te kunnen betalen.
Het gevolg is dat aan de onderkant van de markt nog maar zeer weinig woningen kunnen worden verkocht, met als secondair gevolg dat ook diè woningeigenaren geen nieuwe woning kunnen kopen. Het AFM-beleid beperkt daarmee zowel de markt voor starters als de markt voor het grootste deel van de doorstromers. Het door de regering Rutte ondersteunde optreden van de AFM is er de hoofdoorzaak van dat de Nederlandse woningmarkt er aanzienlijk slechter bijligt dan die van onze geografische buren. Ondanks de vele vingerwijzingen in deze richting lijkt het kabinet Rutte niet van zins de problemen op de woningmarkt op te lossen.
