Goed betalingsverleden nadelig voor hypotheekaanvraag?
BKR-gegevens niet altijdcorrect toegepast
Nederlandse banken kijken voor het verstrekken van een hypotheek niet alleen meer naar betalingsachterstanden op eerdere leningen. Consumenten die altijd keurig hun leningen hebben afgelost, netjes op tijd hun telefoonrekening betalen en verantwoord met hun creditcard omgaan, kunnen desondanks een probleem krijgen wanneer zij een hypotheek aanvragen. Wie in het verleden naar mening van de bank te vaak gebruik heeft gemaakt van een krediet, ziet zijn aanvraag vaak van tafel geveegd. Onafhankelijk van de vraag of de leningen zonder problemen zijn terugbetaald.
Niet alleen de leningen met een betalingsachterstand maar alle in Nederland afgesloten kredieten worden geregistreerd bij het Bureau Kredietregistratie (BKR) in Tiel. Sinds de crisis zoeken banken veel beter uit aan wie ze hun geld uitlenen. Mensen die vaak naar een lening grijpen, vormen volgens de banken een risico. De zogeheten leningstapelaars kunnen volgens niet alleen zichzelf maar ook de banken problemen brengen wanneer de kredietlasten niet meer kunnen worden voldaan.
Leningen vijf jaar bewaard
Het BKR bewaart de gegevens van alle leningen tot vijf jaar nadat de laatste termijn is betaald. Er zijn banken die op de rem gaan staan wanneer er vijf leningen bij het BKR bekend zijn. Andere banken trekken zich terug bij zes leningen, óf tien als de hypotheek aangevraagd is op twee inkomens. Wil deze groep nog voor een hypotheek in aanmerking komen dan dient zij hemel en aarde bewegen om aan te tonen dat ze kredietwaardig zijn. Dit is overigens iets waarbij een financieel adviseur ondersteuning kan geven.
Gaten met gaten vullen
Hoewel het bijzonder onredelijk klinkt om mensen die op tijd afbetalen te straffen voor het feit dat ze de lening überhaupt hadden, hebben de banken in een aantal gevallen wél gegronde redenen om bezorgd te zijn. Het komt bijvoorbeeld voor dat mensen een nieuwe lening sluiten om een oude lening af te lossen. Zo lijkt het alsof ze een goede betaalmoraal hebben, maar feitelijk kunnen deze mensen zwaar in de problemen zitten. Een hypotheek afsluiten zou in dat geval onverantwoord zijn.
In het grootste deel van de gevallen hebben banken dus gelijk als ze een hypotheek op deze gronden weigeren. Toch blijven er mensen over die wel een goed betalingsverleden hebben en geen schulden.
Het BKR heeft twee doelstellingen: de consument behoeden voor overkreditering en het bedrijfsleven beschermen tegen wanbetaling. BKR-woordvoerder Peter Hermsen beaamt dat mensen zonder financiële problemen door het registratiebeleid tussen de wal en het schip kunnen vallen. Het BKR schiet voor hen het doel dus ver voorbij. Toch treft het BKR volgens hem geen blaam. "Wij faciliteren en registreren enkel, het is een zaak van de banken hoe ze met onze informatie omgaan."
