Wat mag een graf kosten?
Kostprijs verschilt tot 4740 euro per gemeente!

Altijd actief geweest in verenigingen en organisaties en altijd klaar gestaan voor de lokale gemeenschap. Maar bij overlijden verlangt de gemeente voor een graf in de eigen woonplaats ineens de hoofdprijs van de nabestaanden. De bittere werkelijkheid in sommige gemeenten die zulke hoge tarieven rekenen voor hun begraafplaatsen dat de schijn van commerciële exploitatie gewekt wordt. Een praktijk die voor publieke begraafplaatsen uitdrukkelijk verboden is.
Nederlands duurste gemeentelijke begraafplaats ligt in Waddinxveen. Voor twintig jaar grafrechten, onderhoud- en delfkosten moet 4972 euro betaald worden. In het Groningse Bellingwedde kost hetzelfde graf slechts een fractie van dat bedrag: 260 euro. De Groningers rekenen bijvoorbeeld geen kosten voor onderhoud van het graf en vragen slechts 68 euro voor het graven ervan. Ter vergelijking, een graf laten delven in de gemeente Naarden kost 1750 euro.
Kostprijs of marktprijs?
Overigens kostte het delven van een graf in Naarden twee jaar geleden nog ruim 3000 euro. Toen de gemeenteraad vorig jaar constateerde dat het aantal begrafenissen sterk afnam, besloot het de kosten terug te brengen tot het huidige bedrag van 1750 euro. Waarom dat flink lagere bedrag in 2008 niet toereikend was om het graf te delven en amper een jaar later wel, heeft de gemeente geen duidelijke verklaring voor. Op de site van deze gemeente valt bovendien te lezen dat de prijs gebaseerd is op graftarieven in de omliggende gemeenten. Met een strikte berekening van de kostprijs heeft dat niets te maken.
De wet bepaalt namelijk dat de gemeentelijke beheerder enkel de kostprijs mag vragen voor een graf op de begraafplaats. Maar nergens is vastgelegd welke diensten en goederen er precies vallen onder deze kostprijs. Zo zijn er gemeenten die de kosten voor onderhoud en gebruik van de aula verdelen over alle graven. Onverschillig of de familie gebruik heeft gemaakt van de aula. In een aantal gevallen is zelfs vastgesteld dat een gemeente het prijsverschil tussen grond met een bouwbestemming en begraafgrond heeft doorberekend aan de nabestaanden. Dat alles gepresenteerd als grafkosten.
Transparantie
Gevolg van de hoge prijzen is dat de eigenaar van een kleine portemonnee regelmatig over de gemeentegrenzen heen moet kijken op zoek naar een laatste rustplaats. Of in sommige schrijnende gevallen zelfs af moet zien van een begrafenis. Alleen crematie behoort voor hen financieel tot de mogelijkheden. Volgens uitvaartverzekeraar Dela wordt het tijd dat algemene regels opgesteld worden over wat wel en niet gerekend mag worden tot de begraafkosten. De verwachting is dat een graf in veel gemeenten dan een stuk minder zal gaan kosten.
Al in 2005 kaartte Dela dit probleem aan in de Nederlandse politiek. Zij verzochten gemeenten transparanter te worden bij het vaststellen van de grafkosten. Vijf jaar later blijkt dat amper gebeurd te zijn. Dela trekt nu weer aan de bel, in de hoop dat de onlangs verkozen gemeenteraadsleden nu zelf de handschoen oppakken.
Bij het vaststellen van de premie voor een uitvaartverzekering hanteert Dela het solidariteitsprincipe. De kosten voor de begraafplaats van keuze zijn niet van invloed en wordt dus voor iedereen gemiddeld. Meer informatie over uitvaartverzekeringen is op te vragen via de digitale antwoordkaart.